Ben jij werkverslaafd of bevlogen? 4 tips voor (nog) meer werkplezier
Gepubliceerd op 4 september 2015 door Petra van Reek
Je werkt hard en maakt veel overuren. Ben je dan automatisch werkverslaafd? Of kan het ook een uiting van bevlogenheid zijn? Het lijkt misschien om hetzelfde te gaan, maar werkverslaving en bevlogenheid verschillen wezenlijk van elkaar. Met name in de kwaliteit/aard van de motivatie.
Werkverslaafde medewerkers blijken vooral extrinsiek gemotiveerd te zijn. Ze ‘moeten’ werken om beloningen/lof/goedkeuring te verkrijgen. Of om straf/(zelf)kritiek te voorkomen. Vaak speelt ook mee dat ze nare gevoelens zoals schuld en schaamte willen vermijden. Ze werken dus zo dwangmatig hard en veel om een goed gevoel over zichzelf te krijgen. Niet zelden zijn het perfectionisten. Werkverslaving gaat ten koste van het privéleven en leidt tot uitputting. De kans op uitval op het werk (en daardoor hoge verzuimkosten) neemt hierdoor toe. Het heeft dus negatieve gevolgen voor de medewerker en zijn (werk)omgeving.
Bevlogen medewerkers werken vooral vanuit intrinsieke motivatie. Ze vinden het werk oprecht interessant en plezierig om te doen, het geeft hen voldoening en ze kunnen onvermoeibaar doorgaan. Maar ze weten wel van ophouden in tegenstelling tot de werkverslaafden, omdat ze ook waarde hechten aan hun privéleven. Bevlogen medewerkers zijn fit, presteren beter, hebben een proactieve houding en nemen er met gemak taken bij. Een ander positief gevolg voor de (werk)omgeving is dat bevlogenheid aanstekelijk werkt.
Test jezelf!
Volgens Noorse onderzoekers ben je werkverslaafd wanneer je vier of meer van onderstaande uitspraken beantwoordt met ‘vaak’ of ‘altijd’.
- Ik bedenk manieren om meer tijd te hebben om te werken
- Ik werk veel langer door dan ik eigenlijk van plan was
- Ik werk om me minder schuldig, angstig of depressief te voelen
- Ik heb van anderen te horen gekregen dat ik minder moet werken, maar dat genegeerd
- Ik word gespannen als ik verhinderd ben om te werken
- Ik geef minder prioriteit aan hobby's, sport en ontspanning vanwege mijn werk
- Ik werk zo veel dat mijn gezondheid eronder lijdt
En, neig je naar werkverslaafd? Voorkom dat je jezelf opbrandt en doe je voordeel met de volgende vier tips.
Tip 1: Maak werk van wat jou intrinsiek motiveert
Geen idee wat dit is? Houd de komende tijd dan eens bij welke werkzaamheden jou energie geven en welke energie vreten. Blik ook eens terug op je loopbaan en je jeugd. In welke baan had je het meeste plezier? Wat deed je graag als kind? Wat zegt dit over jouw behoeftes en interesses? Hoe kun je hier meer aan tegemoet komen?
Tip 2: Vervul de drie universele psychologische basisbehoeftes
Volgens de Zelf Determinatie Theorie (ZDT) van Deci en Ryan gaat intrinsieke motivatie gepaard met vervulling van drie psychologische basisbehoeftes. Dit zijn de behoefte aan autonomie (vrijheid om eigen keuzes te maken), competentie (kunnen doen waar je goed in bent) en sociale verbondenheid (het hebben van waardevolle relaties). Welke van deze drie basisbehoeften staat bij jou momenteel onder druk? Welke kleine aanpassingen kun je de komende tijd mogelijk in je werk doen om hier meer aan tegemoet te komen? Kleine veranderingen hebben vaak al een groot effect!
Tip 3: Pak voldoende hersteltijd
Van hard werken word je niet ziek, maar van te weinig ontspannen wel. Plan dus meer hersteltijd in voor jezelf. Al is het maar dat je wat vaker een korte pauze neemt, liefst weg van je werkplek. Geen tijd voor? Als je je hoofd en lijf even rust gunt, zul je merken dat je scherper en productiever bent. Je wint er dus juist tijd mee!
Tip 4: Schakel tijdig deskundige hulp in
Zijn er mensen in je omgeving bezorgd om je gezondheid omdat je niet van stoppen weet? Luister naar hen, neem hun observaties serieus en zoek hulp om een burnout af te wenden. Veel werkverslaafden willen niet (h)erkennen dat ze een probleem hebben en akkeren maar door. Tot ze echt niet meer kunnen, op het werk uitvallen met uitputtingsklachten en dan lange tijd nodig hebben voor herstel. ‘Dat overkomt mij niet’ denk je misschien. Mijn ervaring is dat het juist de mensen overkomt die dit denken. Met deskundige hulp kun je in korte tijd het tij keren. Bespaar jezelf én je omgeving een hoop ellende en maak er gebruik van!
Deze tips geven je misschien het idee dat je vooral zelf aan de slag moet wanneer je werkverslaafd bent en/of je eigen bevlogenheid wilt bevorderen. Voor een deel is dat ook zo. Maar je werkgever kan ook veel doen. Benieuwd naar mijn tips voor werkgevers? Lees deze dan volgende maand in mijn nieuwe artikel voor (hr-)managers. Check hier vast of je ook op deze artikelen geabonneerd bent (vinkje aan).
© Petra van Reek | IK-werk
Deel opties
Warning: sizeof(): Parameter must be an array or an object that implements Countable in /var/www/vhosts/ikwerkcoaching.nl/httpdocs/scripts/pages/blogItem.php on line 47
Plaats een reactie:
"Ik leer hardwerkende professionals hoe ze met meer ontspanning, energie en plezier kunnen (samen)werken en (hr-)managers hoe zij kunnen bijdragen aan de bevlogenheid en duurzame inzetbaarheid van hun medewerkers." 
